.
φώτο: Ιστορίες καταφυγίου. Βιωματική εγκατάσταση στο τρίτο δημοτικό σχολείο. Στα πλαίσια του φεστιβάλ Συνοικισμός 2018.
.
Τραγικό. Τραγικό. Τραγικό.
.
Το φεστιβάλ συνοικισμός ήταν τραγικό. Το ίδιο και οι διοργανωτές του. Στο τρίτο δημοτικό σχολείο όπου έγινε το φεστιβάλ υπήρχαν σε μια αίθουσα 6 κρεβάτια. Σε ζευγάρια διώροφα. Ήταν σε στυλ στρατοπέδου συγκέντρωσης. Εκεί μπορούσε να πάει το κοινό και να ξαπλώσει. Μπορούσε “να μπει για λίγο στην θέση του πρόσφυγα”. Αυτό υποστηρίζει ο καλλιτέχνης. Το κοινό ξάπλωνε και έβαζε ακουστικά και έβλεπε στο προτζέκτορα ένα ντοκιμαντέρ. Το ντοκιμαντέρ ήταν γυρισμένο από τρεις πρόσφυγες στην γερμανία που κατοικούσαν σε στρατόπεδο συγκέντρωσης. Κάθε πρόσφυγας πήρε μια κάμερα και έδειξε πως είναι μία μέρα του. Ολόκληρη η εγκατάσταση ήταν τραγική απομίμηση ενός δωματίου στρατοπέδου συγκέντρωσης. Αυτό που το έκανε τραγικό ήταν η υπερβολική καθαριότητα του δωματίου, ο μικρός αριθμός των κρεβατιών, ο προτζέκτορας και πολλά πολλά άλλα.
.
Το κοινό της πολιτιστικής πρωτεύουσας είναι τραγικό. Θέλησε να “νιώσει για λίγο πρόσφυγας” και ξάπλωσε σε ένα κρεβάτι στο τρίτο δημοτικό. Έλεος. Αυτοί οι άνθρωποι είναι εθισμένοι στις απομιμήσεις. Για αυτό έχουν τέτοιες θλιβερές επιθυμίες. Άραγε το κοινό θα την πάλευε καθόλου σε μια πραγματική εμπειρία δίπλα στους πρόσφυγες, ως αλληλέγγυος; Σίγουρα όχι. Είναι ρατσιστές άλλωστε.
Η real εμπειρία ήταν ελάχιστα χιλιόμετρα πιο δίπλα. Εκεί μερικοί μετανάστες κάθονταν οκλαδόν μέσα στην μέση του δρόμου. Το κοινό δεν σκέφτηκε να πάει από κει. Αυτή η εμπειρία παραείναι real. Άσε που είναι και παράνομη. Άσε που θα σε βρίζουν και οι αγανακτισμένοι οδηγοί που τους καθυστερείς από τον προορισμό τους. Το κοινό είναι τραγικό διότι αντί να αφήσει τα “θέλω για μια στιγμή να νιώσω πρόσφυγας” και να πάει να εκφράσει την αλληλεγγύη του είτε έμπρακτα είτε στα λόγια, επέλεξε να πάει στο τρίτο δημοτικό σχολείο στο φεστιβάλ συνοικισμός. Αντί να σκεφτεί ότι μόνο ένας καραγκιόζης υποδύεται τον πρόσφυγα την στιγμή που οι πρόσφυγες στην πόλη του αγωνίζονται για τα στοιχειώδη, το κοινό της πολιτιστικής πρωτεύουσας επέλεξε να εξισώσει τους σύγχρονους απόγονους των μικρασιατών με τους σύγχρονους μετανάστες, διότι και οι πρώτοι “ξέρουν από προσφυγιά”. Το κοινό της πολιτιστικής πρωτεύουσας και η πολιτιστική πρωτεύουσα ισοπέδωσαν όλα τα νοήματα.
.
Στην περίπτωση αυτήν γίνεται εμφανής η τεράστια απόσταση του θεάματος από την πραγματικότητα και την ίδια στιγμή γίνεται εμφανής και η ικανότητα του θεάματος να εξαφανίζει αυτήν την απόσταση και μαζί της και την ίδια την πραγματικότητα. Κανείς από το κοινό δεν σκέφτηκε ότι το στρατόπεδο συγκέντρωσης στην ελευσίνα είναι μια κόλαση.Κανείς δεν σκέφτηκε ότι η τέχνη που καταναλώνει εκείνη την στιγμή ξαπλωμένος πάνω στο δήθεν κρεβάτι στρατοπέδου συγκέντρωσης τρέφεται από αυτήν την κόλαση και την αναπαράγει. Την αισθητικοποιεί και την καλουπώνει ώστε το κοινό να μη νιώσει την φρίκη, αλλά τον οίκτο. Να μην αποκτήσει αντιφασιστική συνείδηση, αλλά την λύπηση και μια επιθυμία για φιλανθρωπία.
Γίνεται εμφανές όμως και το γεγονός ότι το θέαμα ποτέ δεν θα μπορέσει να αναπαραστήσει την πραγματικότητα πλήρως και για πάντα. Πάντα θα του ξεφεύγει κάτι. Κάτι που θα χαλάει τις αφηγήσεις του. Κάτι που θα μπορεί να το καταστρέψει. Αυτό το κάτι είναι μια δυνατότητα και μια πραγματικότητα. Είναι η πραγματικότητα των αγώνων των μεταναστών στην προκειμένη περίπτωση. Είναι η δυνατότητα της γενίκευσης αυτών των αγώνων και της περαιτέρω ριζοσπαστικοποίησής τους.
.
Αυτή η ζωή είναι θάνατος. Σκατά στην κοινωνία του θεάματος.
.
Αλληλεγγύη στους μετανάστες.
Πόλεμο στους ρατσιστές (και στους μισάνθρωπους και στους φιλάνθρωπους).
.